)
Je zou zeggen dat de voordeur van een huis belangrijk is. Hij is tenslotte de toegang tot je woning. De voordeur is vaak ook mooi om te zien, in ieder geval mooier dan de achterdeur. Toch wordt die achterdeur, zeker op het platteland, veel vaker gebruikt.
4 juli, 2023
Deel pagina
)
Beke Hendriksma
2 min leestijd
Zo vertelde een vriendin die haar ouderlijk huis aan het leegruimen was, dat ze zich realiseerde dat ze vroeger nooit een voordeursleutel van het huis had gehad (een achterdeursleutel trouwens ook niet, want die lag altijd ‘op het balkje’). Ze kon zich sowieso niet heugen dat ze ooit door de voordeur naar binnen was gegaan. De voordeur was voor de rijdende winkel en de collectes.
Bij boerderijen zie je dat ook. Mooie voordeur, soms met de prachtigste versieringen zoals levensbomen, maar hij werd zelden gebruikt. Een ander soort deur die we vroeger in boerderijen zagen, was de lijkdeur of dodendeur, in het Fries ‘de lykdoar’. Deze deur werd alleen gebruikt om een overledene naar buiten te dragen. Waarschijnlijk kwam dit gebruik voort uit de gewoonte de doden naar buiten te brengen door een gat in de muur, omdat men bang was dat de overledene terug zou keren. De dodendeur zat in de voorgevel, maar ook wel in de noordgevel omdat dat de richting van het dodenrijk was. Dergelijke deuren vond je in Friesland vooral in de bouwhoek en verder zagen we ze veel in Noord-Holland. Vaak waren het statige paneeldeuren met een mooie omlijsting en dito houtsnijwerk. Er zijn nauwelijks dodendeuren bewaard gebleven.
Een andere speciale gelegenheid waar zo’n bijzondere deur voor werd gebruikt, was wanneer een bruid langs deze weg haar ouderlijk huis verliet op weg naar haar nieuwe leven. Vandaar ook wel de naam (in Noord-Holland) rouw- en trouwdeur. Het was uitdrukkelijk niet de bedoeling dat je via deze deur de boerderij binnen zou komen, want de deur was vaak hoger geplaatst, terwijl er geen opstapje was. Ook deurbel, deurklink, brievenbus of pad ontbraken. Het kwam zelfs voor dat er ook geen scharnieren waren en dat de deur in z’n geheel werd weggetild en weer teruggezet. Heel soms bestond de deur uit twee delen: een opengewerkte pronkdeur met een dichte deur erachter.
)
Een handboek vol praktische tips bij de aan- en verkoop van een huis.
)
 "Mijn Buitenplaats"){kind=logo}
)
)
)
)
)
)